რა ფერი აქვს სამყაროს? უფრო სწორედ, მთელი ცის ფერი რომ შეგვეზავებინა რა ფერის იქნებოდა იგი?
ავტორი: კახა გოგოლაშვილი
დიდი სიცარიელე
რატომ წარმოიქმნა სამყაროს ამ ნაწილში ასეთი დიდი სიცარიელე? ჯერჯერობით ზუსტი პასუხი არავის აქვს. თვითონ სიცარიელეც, რომელიც ზომაში რამდენიმე მილიარდი სინათლის წლის ზომისაა ჯერ კიდევ კვლევის საგანია.
მტკიცებულება ევოლუციაზე მორწმუნეთათვის და არამორწმუნეთათვის
რუს მეცნიერთა ჯგუფმა გამოაქვეყნა პუბლიკაცია პოპულარული ნარკვევიდან “მტკიცებულება ევოლუციაზე”.
გიგანტური შავი ხვრელები შესაძლებელია კვაზი-ვარსკვლავებისგან გაჩდნენ
სამყაროს ევოლუციის ადრეულ ეტაპებზე გიგანტური შავი ხვრელები შესაძლებელია გიგანტური ვარსკვლავური ობიექტების შიგნით ჩამოყალიბდნენ. ზუსტი მოდელირებით შეიძლება დადგინდეს, თუ როგორ მოხდა მილიარდობით მზის მასის მქონე შავი ხვრელების ჩამოყალიბება სამყაროს გაჩენიდან მილიარდი წლის გასვლის მერევე(ითვლება, რომ სამყარო 13,7 მილიარდი წლისაა).
დედამიწის მაგნიტური ველი 200 მლნ წლით ადრე ჩამოყალიბდა
ე.წ. დედამიწის პოლარული ქუდი, სადაც მზის ქარი(დამუხტული ელემენტარული ნაწილაკების ნაკადი) თითქმის ზედაპირამდე აღწევს, მილიონობით წლის წინ სამჯერ დიდი იყო ვიდრე ეხლაა. იმისათვის რომ გაიგონ როგორი იყო ძალიან ღრმა წარსულში ცოცხალი გარემოს მავნე გამოსხივებისაგან დამცავი მაგნიტური ველი, მეცნიერები სამხრეთ აფრიკაში ნანახი 3,5 მილიარდი წლის წინანდელი სილიკატების კრისტალებს იკვლევენ.
M33 – გალაქტიკა სამკუთხედში
ჩრდილოეთის ცის პატარა თანავარსკვლავედში, სახელად სამკუთხედი, მდებარეობს სპირალური გალაქტიკა M33, რომელიც ჩვენსკენ “სახითაა” შემობრუნებული. გალაქტიკის დიამეტრი 50 ათასი სინათლის წელია. ზომებით ის მესამეა ადგილობრივი ჯგუფის გალაქტიკებში, ანდრომედასა და ჩვენი გალაქტიკის მერე.
სამყაროს ექსტრემალები 2
განათების ერთეულად SI-სისტემაში მიღებულია ლუქსი, რომელიც ერთეულ ფართობზე დაცემული სინათლის ნაკადს ახასიათებს.
კოსმოსური სიმით გადაბმული გალაქტიკები
გალაქტიკები NGC 5216 და NGS 5218 დაკავშირებულნი არიან კოსმოსური „სიმით“, რომელიც სიგრძეში 22 სინათლის წლისაა. სისტემა ორი ურთიერთქმედი გალაქტიკისგან შედგება, მდებარეობს დიდი დათვის თანავარსკვკლავედში და დედამიწიდან 17 მილიონი სინათლის წლითაა დაშორებული.
მოკლედ დიდი აფეთქების შესახებ
ასტრონომები ტერმინ დიდ აფეთქებას ერთმანეთთან დაკავშირებული ორი მნიშვნელობით იყენებენ. ერთის მხრივ ტერმინში იგულისხმება თვითონ ეს მოვლენა, რომელმაც სამყარო დაახლოებით 15 მილიარდი წლის წინათ გააჩინა; მეორეს მხრივ – მისი განვითარების ყველა სცენარი, გაფართოებისა და გაცივების პროცესებით.