ყველაფერი ასტრონომიის შესახებ
რამდენი თანამგზავრი აქვს სატურნს?
მასა: 0,815 დედამიწის მასისა ( 4,8•1023 კგ) საშუალო რადიუსი: 6 050 კმ დიამეტრი: 0,949 დედამიწის დიამეტრისა ( 12 102 კმ ) დაშორება მზიდან: 0,723 ა.ე. ( 108,2 მლნ. კმ) ერთი ბრუნი ღერძის გარშემო: 243,1 დღე ორბიტის გარშემო: 224,7 დღე ღამე ორბიტაზე მოძრაობის საშუალო სიჩქარე: 35,03 კმ/წმ თავისუფალი ვარდნის აჩქარება: 8,9 მ/წმ.კვადრატი.
1957 წელს იყო დიდი ყვითელი თაგვების წვიმა ნორვეგიის ქალაქ ბერგენში
1873-77 წლებში, Scientific Amercan-მა გაავრცელა ინფორმაცია, რომ ქარიშხლის მერე ბაყაყებმა დაფარეს კანზას-სითის ქუჩები და რომ გველების წვიმა მოვიდა მემფისში(ტენესი).
ზემოქმედების მაჩვენებელი დამოკიდებულია ნივთიერების შემადგენლობაზე(გრაფიტი იფრო სწრაფად მუხრუჭდება ვიდრე ოქრო), მის მაგნიტურ პოლარიზაციაზე და სხვა რიგ პარამეტრებზე. რაც უფრო მაღალია, მით სწრაფად ხდება დამუხრუჭება. ვერტიკალურად ნაჩვენებია – გაჩერების დრო(წამები), ჰორიზონტალურად – ტემპერატურა (კელვინებში)(ილუსტრატორები Alejandro Manjavacas, F. Javier Garcia de Abajo).
ვაკუუმში მბრუნავი ნაწილაკები ნელ-ნელა უნდა დამუხრუჭდნენ, მაშინაც კი, როცა მათ გარშემო არანაირი გაზი არაა. ძალას, რომელიც ხახუნის ძალას გავს და ვაკუუმში წარმოიქმნება კალმის წვერზე გამოიყვანეს ესპანელმა მაცნიერებმა.
ზეახალის ნარჩენი კასიოპეია-ა ჩვენგან საკმაოდ შორს მდებარეობს – 11 000 სინათლის წელი. ამ ზეახალის აფეთქების შუქი, რაც მასიური ვარსკვლავის სიკვდილზე მეტყველებს, დედამიწაზე 330 წლის წინათ მოვიდა.ამ გამოსახულებაზე, რომელიც შედგენილია რენტგენის და ოპტიკურ დიაპაზონებში გადაღებული ფოტოებით, ვარსკვლავური გაზების “ნამსხვრევები” 15 სინათლის წლის რადიუსში გაიფანტნენ. ელვარე წყარო ცენტრში, უზარმაზარი სიმკვრივის ნეიტრონული ვარსკვლავია, ის რაც კოლაფსირებული ვარსკვლავისგან დარჩა(ზეახალი!!!).
იმისათვის, რომ ჩვენთვის კარგად ცნობილი მთვარის ხილული მხარის ეს შესანიშნავი პორტრეტი გაეკეთებინა, თანამგზავრ LRO(NASA)-ოს ფართო კუთხიანი კამერით 1300-ზე მეტი ფოტოს გადაღება მოუხდა.
ვარსკვლავი სახელად WASP-33 მზეზე უფრო ცხელი და მასიურია. იგი დედამიწიდან 378 სინათლის წლის მანძილზე მდებარეობს ანდრომედას თანავარსკვლავედში. პლანეტა WASP-33b ჯერ კიდევ 2006 წელს აღმოაჩინეს ტრანზიტული მეთოდით(თავისი ვარსკვლავის წინ გავლა). ასტრონომთა შეფასებით მისი მასა იუპიტერის მასაზე 4-ჯერ მეტია. თავისი ვარსკვლავის ორბიტაზე ერთ სრულ ბრუნს 1,22 დღეში აკეთებს(შედარებისთვის მზესთან ყველაზე ახლოს მყოფი მერკური ორბიტას 88 დღეში შემოივლის, დედამიწა 365 დღეში).
ევრო-ამერიკული მისია ExoMars Trace Gas Orbiter ეცდება გაზების მიხედვით აღმოაჩინოს სიცოცხლის კვალი მარსზე. ეს ინსტრუმენტი იქნება მარსის ატმოსფეროს სტრუქტურული ცვლილებების შესახებ ინფორმაციის მთავარი მომწოდებელი.
არც თუ ისე დიდი ხნის წინ მეცნიერებმა აღმოაჩინეს, რომ ჭექაქუხილის დროს დედამიწის ატმოსფეროში ხდება მოვლენები, რომლებიც ძალიან გვანან კოსმოსის სიღრმეებში მომხდარ პროცესებს(ილუსტრაცია Flight Center/J. Dwyer, Florida Inst. of Technology).
გაირკვა, რომ ელვა წარმოშობს ანტიმატერიის უწვრილეს ნაკადებს, რომლებიც შემდეგ უზარმაზარ სიმაღლეებამდე ვრცელდებიან. ეს აღმოჩენა იყო მშვენიერი გაგრძელება ჯერ კიდევ 17 წლის წინანდელი თემისა, როცა მეცნიერებმა გაიგეს, რომ ელვას შეუძლია გამა ანთებების გენერირება.
რელიქტური გამოსხივების რუქა(WMAP). მიკროტალღური, სამყაროს ფონური გამოსხივების ანალიზის დროს ასტრონომებმა გამოუცნობი ე.წ. ”ბნელი დინება” აღმოაჩინეს. სპეციალისტთა აზრით ეს შეიძლება სხვა სამყაროს არსებობაზე მიუთითებდეს.
