ირმის ნახტომის ცენტრალური ზემასიური ხვრელის გარშემო ბევრი ასტეროიდი და კომეტა მოძრაობს.
კატეგორია: შავი ხვრელი
შავი ხვრელიდან ამოტყორცნილი გაზები, ზარბაზნის ბირთვებს ჰგავს
გაზის მძლავრი ჭავლების სიჩქარე ისეთი მაღალია, რომ ისინი ზარბაზნიდან გასროლილ ბირთებს შეძლებვა შევადაროთ.
ყველაზე პატარა შავი ხვრელის “კარდიოგრამა”
ხვრელის აღმოჩენაში მეცნიერებს დაეხმარათ ობსერვატორია, რომელიც რენგენული ასტრონომიის პიონერის, ბრუნო როსის სახელს ატარებს(ანიმაცია).
სადილი შავი ხვრელისათვის
ყველაზე დიდმა ტელესკოპმა(VLT, ევროპის სამხრეთული ობსერვატორია) დააფიქსირა ღრუბელი, რომელიც შავი ხვრელისკენ მიქრის. ხსენებული გაზური ღრუბლის მასა დედამიწისაზე რამდენიმეჯერ მეტია. ეს პირველი შემთხვევაა, როცა დაიმზირება ზემასიურ შავ ხვრელთან ახლოს მისული და შთანთქმისათვის განწირული გაზურ-მტვროვანი ღრუბელი.
ზემასიური შავი ხვრელები
მეცნიერებმა უდიდესი შავი ხვრელები აღმოაჩინეს, გალაქტიკებში, რომლებშიც მათი არსებობა სრულიად წარმოუდგენელი იყო. აღმოჩენა უზარმაზარი ხვრელების ზრდის შესწავლაში დაეგვეხმარება, აცხადებენ მეცნიერები.
წყლის ორთქლი ადრეულ სამყაროში
ასტრონომთა საერთაშორისო გუნდმა, მკვლევარ Paul van der Werf -ის ეგიდით(Leiden University, ჰოლანდია), აღმოაჩინა, რომ ადრეული სამყაროს შავი ხვრელი მტვრისა და გაზების ფართე დისკოთია გარსშემორტყმული, რომელშიც აქტიურად და სწრაფად ფორმირდებიან ვარსკვლავები.
შავი ხვრელი მარკარიან 509
გამოიყენეს რა ერთბაშად ხუთი კოსმოსური ტელესკოპი, ასტრონომებმა გაარკვიეს შავი ხვრელის მიერ მისი შემომფარგვლელი გარემოდან ნივთიერებების შთანთქმის მექანიზმის დეტალები. ამის შესახებ წერს ჟურნალი Astronomy and Astrophysics, მოკლედ კი ნიდერლანედების კოსმოსური კვლევის ინსტიტუტის საიტი.
რადიაციის ნაკადები შავი ხვრელიდან
რადიაციის ნაკადები, რადიოწყაროდან Swift J1644 +57, შეიძლება მოდიოდეს ვარსკვლავიდან, რომელიც ოდესღაც შავმა ხვრელმა შთანთქა.
„ჩანდრამ“ შავი ხვრელისკენ მოძრავი გაზი გადაიღო
ობსევატორია „ჩანდრა“, რომელიც ამერიკის კოსმოსურ სააგენტოს NASA-ს ეკუთვნის, პიველმა შეძლო შავი ხვრელისკენ მოძრავი გავარვარებული გაზის ნაკადის გადაღება.