Posted by მზის ზედაპირი, ძირითადად, მხოლოდ ფოტონებს ასხივებს, მისი ბირთვი კი ნეიტრინოების წყაროა. ეს ნაწილაკები დედამიწისკენ თითქმის სინათლის სხივის სიჩქარით მოქრიან (ნეიტრინოს).
”თუ თვალები სულის სარკეა, მაშინ ამ ნეიტრინოების საშუალებით არა მარტო მზის ”სახეს” ვეძებთ, არამედ ბირთვსაც. ჩვენ, მზის ”სულში” ჩავიხედეთ” – ამბობს კვლევის ერთ-ერთი ავტორი ანდრეა პოკარი.
ძირითადი სირთულე, რომლის გადალახვაც მეცნიერებს არ შეეძლოთ ისაა, რომ დედამიწაზე რეგისტრირებული მზიური ნეიტრინოების რაოდენობა მზის სტანდარტული მოდელის მიერ ნავარაუდევზე სამჯერ ნაკლები იყო. ითვლება, რომ ამის მიზეზი ნეიტრინოების ოსცილაციასა და მიხეევ-სმირნოვ-ვოლფენშთაინის ეფექტშია: ელექტრონული ნეიტრინოები, დედამიწისკენ მომავალ გზაზე, მიუონურ და ტაუონურ ნეიტრინოებად გარდაიქმება. გარდა ამისა, ნეიტრინოები მხოლოდ სუსტ ურთიერთქმდებაში (ალბათ, გრავიტაციულშიც) მონაწილეობენ, ამიტომ მათი გამოჭერა უკიდურესად ძნელია.
ექსპერიმენტ ბორექსინოს ჩარჩოებში, ფიზიკოსებმა მზის ბირთვში წარმოქმნილი დაბალი ენერგიის ნეიტრინოების დამზერა შეძლეს. ეს უკანასკნელნი ორი პროტონის ურთიერთქმედებით ჩნდება. ასეთ პროცესში, დაბალი ენერგიის მქონე ნაწილაკის გარდა დეითერიუმიც წარმოიქმნება (წყალბადის იზოტოპი). უშუალოდ დეტექტორზე ელექტრონ-ნეიტრინული გაბნევის კვალი ფიქსირდებოდა (ორივე ნაწილაკი ლეპტონებს მიეკუთვნება, ამიტომ სუსტ ურთიერთქმდებაში ელქტრონიც მონაწილეობს).
ბორექსინო ერთად-ერთი დეტექტორია, რომელიც ყველა ენერგიის ნეიტრინოთა მთელი სპექტრის დამზერის საშუალებას იძლევა (ელექტრონული, ტაუონური და მიუონური ნეიტრინოები). მოწყობილობა დაბალი ბუნებრივი რადიაციის მქონე, 1400 მეტრიან მთაშია განთავსებული, რომიდან (იტალია) 200 კილომეტრის მოშორებით. 8 მეტრი დიამეტრის მქონე ნეილონის სფეროს კედლების სისქე 100 მიკრონია, რომელზეც 200 ფოტოელექტრონული გამამრავლებელია (ფეგ) დაყენებული. სფერო 300 ტონა თხევადი სცინტილატორით (ანათებს შეჯახებული ნაწილაკიდან მიღებული ენერგიის ხარჯზე) არის შევსებული (სცინტილაციური კრისტალები ელემენტარული ნაწილაკების შესასწავლად). სცინტილატორები 1000 ტონა წყლის დამცავი ფენითა და 2500 დამატებითი ფეგ-ით არის შემოფარგლული.
httpv://www.youtube.com/watch?feature=player_detailpage&v=7i_Fve1SY5o
ძირითადი სირთულე, რომელიც მეცნიერების წინაშე იდგა, ნახშირბადი-14-ის ფონურ დაშლებში იყო (მისი ნახევრად დაშლის პერიოდი 6000-მდე წელია). მეცნიერთა თქმით, ასეთი იზოტოპის მიზერული შემცველობა დეტექტორის თხევად სცინტილატორშია (ძველი ნავთობიდან მიღებული ბენზოლი) და მონაცემების დამუშავების თანამედროვე სტატისტიკური მეთოდები, ფონური ზემოქმედების აღკვეთის საშუალებას იძლეოდა.
მკვლევარები ნეიტრინოს წარმოქმნის პროტონ-პროტონულ მექანიზმს სწავლობდნენ. მომავლისთვის CNO-ციკლით გაჩენილი ნეიტრინოების შესწავლა იგეგმება, რომელიც მძიმე ვარსკვლავებისთვის არის დამახასიათებელი, ასევე გაზომვათა სიზუსტის ამაღლება (თერმობირთვული რეაქცია – ვარსკვლავების ენერგიის წყარო ;ვარსკვლავი ;მზე).