Posted by რატომ ხდება ანთებები კიბოსმაგვარ ნისლეულში? ჯერჯერობით ბოლომდე არავინ იცის. ეს უცნაური ქმედება, დაფიქსირებული ბოლო რამდენიმე წლის განმავლობაში, როგორც ჩანს მხოლოდ მაღალ ენერგიაზე, გამა დიაპაზონში ხდება.
ელექტრომაგნიტური გამოსხივება უკიდურესად მცირე ტალღის სიგრძით – < 5×10−3 ნმ. ამის გამო მას ახასიათებს კარგად გამოხატული კორპუსკულარული(ნაწილაკური) და სუსტად გამოხატული ტალღური თვისებები. გამა კვანტები არიან მაღალი ენერგიის ფოტონები, 105ევ-ზე მაღლა, თუმცა მკვეთრი საზღვარი მასა და რენტგენის გამოსხივებას შორის არ არსებობს. 1 – 100 კ.ევ. ენერგიაზე მათ განასხვავებენ წარმომქნელი წყაროების მიხედვით: თუ ის გამოსხივდება ბირთვული გადასვლებისას, მაშინ გამა გამოსხივებაა; თუ ელექტრონების ურთიერთქმედებებისას ან ატომურ ელექტრონულ გარსში გადასვლებისას, მაშინ რენტგენის გამოსხივება. ამ გამოსხივების წყაროებია: ატომური რეაქციები,ანიჰილაცია,ნეიტრალური პიონის დაშლა, მაღალი ენერგიების ელემენტარული ნაწილაკების გადახრა მაგნიტურ და ელექტრულ ველებში(სინქროტრონული გამოსხივება).
გამა სხივები α და ß სხივებისაგან განსხვავებით არ გადაიხრებიან ელმაგნიტურ ველში და ახასითებთ მაღალი შეღწევადობის უნარი ერთნაირი ენერგიებისა და სხვა თანაბარი პირობების მიუხედავად. გამა კვანტები ახდენენ ნივთიერების იონიზაციას(საშიშია ცოცხალი ორგანიზმებისათვის), ამ დროს ხდება ფოტოეფექტი, კომპტონისეული გაბნევა, ელექტრონ-პოზიტრონული წყვილების გაჩენა, ფოტობირთვული პროცესები.
”ფერმის” მიერ გადაღებული ველას პულსარის გამოსხივების ანიმაცია.
ერთი თვის წინ ნისლეულზე გამა დიაპაზონში დაკვირვებებმა, ფერმის სახელობის გამა ტელესკოპით, აჩვენა, რომ გამა სხივების ნაკადი ხუთჯერ გაიზარდა და შემდეგ ისევ შემცირდა რამდენიმე დღის განმავლობაში. ჩვეულებრივ რაც უფრო სწრაფია ცვლალებადობა, მით პატარაა რეგიონი, სადაც ის წარმოიქმნა. შესაძლებელია, კიბოსმაგვარ ნისლეულში მყოფი მძლავრი პულსარი, რომელიც წამში 30 ბრუნს აკეთებს, რაღცნაირად მონაწილეობს ამ პროცესში.
httpv://www.youtube.com/watch?v=wFivtyIWYtY
კვლევა მძლავრ მაგნიტურ ველზეა ფოკუსირებული, რომელიც აუცილებლად ექნება პულსარს. ამ ველის სწრაფმა ცვლილებამ შეიძლება წარმოქმნას აჩქარებული ელექტრონების ტალღები, რომლებიც დაფიქსირებულ ანთებებს ახდენენ. ფოტოზე ნაჩვენებია, თუ როგორ გამოიყურბა კიბოსმაგვარი ნისლეული გამა სხივებში პულსარ გემინგასთან შედარებით და როგორ გამოიყურებოდა იგი ბოლოს მომხდარი გააქტიურების დროს(უნიკალური გამა ანთება).
რენტგენის დიაპაზონში გადაღებული ფოტო.
გემინგა 1975 წელს აღმოაჩინეს, როგორც მეორე წყარო სიკაშკაშით გამა დიაპაზონში. მცდელობა იმისა, რომ წყარო რაიმე ობიექტთან გაეიგივებიანათ წარუმატებლად მთავრდებოდა, ამიტომაც შეარქვეს მას მილანურ-ლომბარდიული დიალექტიდან აღებული სიტყვა გემინგა, რაც არ არსებულს ნიშნავს. მხოლოდ 1992 წელს თანამგზავრ ROSAT-ის საშუალებით გემინგას აღმოუჩინეს პულსირებადი რენტგენული გამოსხივება 0,237 წამიანი პერიოდით. მოგვიანებით აღმოაჩინეს მისი პულსირება გამა და ულტრაიისფერ დიაპაზონებშიც. საბოლოოდ, 1996 წელს გემინგა გაიგივებულ იქნა რადიოპულსართან(PSR J0633+1746), იგივე პერიოდიანი გამოსხივებით როგორც რენტგენის დიაპაზონში.
გემინგა სწრაფად გადაადგილდება ვარსკვლავთშორის გარემოში, რის გამოც მის გარშემო წარმოიქმნა კონუსის ფორმის დარტყმითი ტალღა.
გემინგას მდებარეობა ირმის ნახტომში.(ბლაზარი).
httpv://www.youtube.com/watch?v=Cgy4MOFah8k
გემინგა 120 კმ/წმ. სიჩქარით მოძრაობს(ბგერაზე 20-ჯერ სწრაფად). ეს არის მკვდარი ვარსკვლავის ზემკვრივი ნარჩენი, მაღალენერგიული ელექტრონებისგან შემდგარი კომეტისმაგვარი კუდით.