აკრძალული არქეოლოგია

 უცნაური ნივთები, აღმოჩენილი სასარგებლო წიაღისეულის მოპოვების დროს, კონსპიროლოგიური თეორიების გაჩენის ერთ-ერთი მთავარი მიზეზია.

  ერთის მიხედვით, შორეულ წარსულში, ათეულობით, ან ასეულობით მილიონი წლის წინათაც კი, დედამიწას, უცხოპლანეტელები სტუმრობდნენ. მეორეს მიხედვით, ჩვენს პლანეტაზე სხვა განვითარებული ცივილიზაცია არსებობდა. ალბათ, ნივთები, რომლებიც ხელოვნურებს ჰგავს, ან მომხვდურებმა დატოვეს, ან უძველესმა ცივილიზაციებმა.

 კიდევ ერთი თეორიის მიხედვით, თანამედროვე მეცნიერების მესვეურებმა ამ არტიფაქტების შესახებ იციან, მაგრამ მალავენ მათ, რადგან ეს ნივთები ნამდვილად იმაზე შეიძლება მიუთითებდეს, რომ ვიღაც ჩვენზე ადრე იყო დედამიწაზე  ეს კი სამყაროს შესახებ არსებულ თეორიებს ეწინააღმდეგება. შედეგად, გაჩნდა ე.წ. აკრძალული არქეოლოგია, რომელთა შესახებაც მხოლოდ რჩეულებმა იციან. სკეპტიკოსები, ბუნებრივია, კონსპიროლოგებს არ ეთნხმებიან. მათ არტიფაქტების გაყალბებაში, ან უცოდინარობაში ადანაშაულებენ, იმის რწმენით, რომ ყველაზე უფრო უცნაური არტიფაქტიც კი სრულიად ბუნებრივი მიზეზებით შეიძლება გაჩნდეს, „მომხვდურების“ ან „ადრეულების“ გარეშეც.

 ერთ-ერთ მუზეუმში წარმოდგენილია ოქროს სხმულები, რომელბიც თითქოს, სწორკუთხა ფიგურებში არის ჩასხმული და რაღაც მექანიზმის ნაწილებს ჰგავს. აღმოჩნდა, რომ მეტალის ასეთი „ნაკეთობები“, „ყვავილი“,“ძეწკვი“, მინერალური დანალექების ნაპრალებში თავისთავად „იზრდება“. ერთი გრძელი ნაპრალი – ძეწკვიც სახეზეა. ერთი დიდი ნაპრალი, პატარას მართი კუთხით კვეთს – ესეც „ლურსმნის თავი“, ან სწორი ფორმის უფრო რთული ფიგურა.

 მეტალურ ჩანართებს, ხშირ შემთხვევაში, კეთილშობილი ლითონებიდან იშვიათ ლითონებამდე, ქვანახშირში ნახულობენ. ალუმინის კბილანასმაგვარი ნივთიც ალბათ ასეთი ქანებიდანაა. ჩაქუჩი? ზოგიერთ შახტაში მინერალური წყაროები ქვის გარსს ნებისმიერ სხეულს რამდენიმე კვირაშიც კი აკრავს. მუზეუმებში გაქვავებული ქალამნებიც კი ინახება. ვაზა? დოქი? არ არსებობს ამ ნივთების ნამდვილად არსებობის ზუსტი მტკიცებულობები. ბევრი ე.წ. არტეფაქტი მხოლოდ აღწერილობით ან ფოტოებითაა წარმოდგენილი. მართალსა და გამონაგონს ვერ გაარჩევ. როგორც ამოუცნობი მფრინავი ობიექტების (ამო) შემთხვევაში. ზოგს სჯერა მათი დედამიწზე მოფრენის, ზოგს არც ამის სჯერა და საერთოდ არაფრის  (არქეოასტრონომია).